سه ویژگی کودکان دارای کمبود توجه

ویژگی اول، حواس‌پرتی است

رایج‌ترین خصوصیات کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه، حواس‌پرتی است.
این دسته از کودکان برای تداوم در یک کار و تمرکز بر جوانب مهم گفتگو یا تکالیف مربوط به مدرسه مشکل دارند. آنها اغلب تکالیف و وظایف‌شان را به اتمام نمی‌رسانند زیرا به سرعت از یک فعالیت به فعالیتی دیگر می‌روند، و یا حواسشان توسط محرک‌های بیرونی پرت‌می‌شود.

کودکانی که حواس‌پرت هستند، به سختی می‌توانند در انجام یک کار ثبات داشته‌ باشند. این دسته از کودکان در تصفیه اطلاعاتی که ازطریق حواس خود دریافت می‌کنند، مشکل دارند. بیشتر ما این توانایی را داریم که قسمت‌های خاصی از اطلاعاتی را که از محیط می‌گیریم، مسدود کنیم و بر آنچه مهمتراست، تمرکز کنیم.

متاسفانه کودکانی که حواس‌پرتی دارند، درتشخیص اطلاعات مربوط و نامربوط، از توانایی لازم برخوردار نیستند و به این ترتیب، هر چیزی برای جلب توجه آنها رقابت می‌کند. این دسته از کودکان، نمی‌توانند بر کاری خاص برای مدتی طولانی تمرکز کنند.
شما کودکان و نوجوانانی را دیده‌اید که حواسشان به سادگی پرت می‌شود. کوچکترین صدایی در قسمت دیگر اتاق می‌تواند توجه آنها را به خود جلب کند. آنها صدای حرف زدن کسی را از بیرون خانه یا طبقه بالا می‌شنوند و حواسشان پرت می‌شود.

اتومبیلی از کنار پنجره می‌گذرد و آنها می‌دوند و به بیرون نگاه می‌کنند. برای آوردن چیزی به اتاق می‌روند،نگاهشان به تصویری روی دیوار می‌افتد و فراموش می‌کنند که برای چه کاری به اتاق رفته‌اند.

بیشتر این کودکان در مکانهای شلوغ، مثل جشن تولد، فروشگاه‌های بزرگ،جشن‌های ملی، سیرک، و غیره دچار مشکل می‌شوند. بیشتر وقت‌ها، آنها به دلیل وجود محرک‌های زیاد در محیط، بدخلق و بیقرار می‌شوند. بعضی از کلاس‌های درس می‌تواند همین مشکل را درست‌کند، اتفاقات با فعالیت‌های زیادی در کلاس درس روی می‌دهد، طوری که کودک نمی‌تواند توجه موثری داشته باشد.

 

ویژگی دوم، بیش‌فعالی است

بیش فعالی، کنترل فعالیتهای حرکتی را برای کودکان دشوار می‌سازد. این دسته از کودکان الزاماً همیشه فعال نیستند؛ اما بیقرار و ناآرام به نظر می‌رسند. والدین شکایت می‌کنند که کودکشان نمی‌تواند موقع صرف غذا بشیند، یا به سرعت از کاری به کار دیگر می‌پرد و یا «هرگز ساکت نمی‌شود.» والدین ازکودکانی می‌گویند که کمتر احساس نیاز به خواب می‌کنند، بسیار بیقرار و مدام در جنب و جوش هستند.

معلمین آنها می‌گویند که این دسته از بچه ها، همیشه در حال انجام کاری هستند. آنها مدام از جای خود بلند می‌شوند تا مدادشان را بتراشند؛ با مداد یا انگشتانشان، روی میز می‌زنند؛ با پایشان به زمین ضربه می‌زنند؛ تکالیفشان را با سرعت و غالباً غلط انجام می‌دهند؛ پشت میزشان وول می‌خورند و دور زمین بازی می‌دوند. البته این رفتارها را بی‌هدف و بدون تمرکز انجام می‌دهند.

معمولاً می‌شنویم که کسی می‌گوید «نمی‌دانم این همه انرژی را از کجا می‌آورد!» یا «کاش من انرژی او را داشتم!» اما این نوع انرژی از نوعی نیست که به شخص امکان دهد کارهای زیادی را انجام دهد بلکه برعکس، در بازدهی موثر اختلال ایجاد می‌کند.

 

بیش فعال، اصطلاحی است که نباید بدون دقت آن را به کار ببریم؛ بلکه باید با دقت در مورد کودکان و نوجوانانی به کار رود که دارای نوع خاصی از اختلال هستند و باید ارزیابی کاملی ازآنها به عمل آید.

 

ویژگی سوم، تکانشی بودن است

بعضی از کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه، تکانشی هستند، آنها اول عمل می‌کنند و بعد فکر می‌کنند. شاید حرف‌های توهین‌آمیز به زبان بیاورند، اما تا زمانی که به آنها گفته نشده است، مفهوم رفتار خود را تشخیص نمی‌دهند.
کودکانی هستند، که اغلب همکلاسی‌هایشان را کتک می‌زنند و بعد، بیش از حد معذرت‌خواهی می‌کنند، آنها نمی‌توانند مفهوم رفتار خودشان را پیش‌بینی کنند و فقط دست به عمل می‌زنند.

کودکان تکانشی سوالاتی می‌پرسند که ارتباطی به موضوع بحث ندارد. این دسته از کودکان در کلاس، قبل از آنکه سوال طرح شود، پاسخ را با صدای بلند می‌گویند و معمولاً پاسخشان غلط است. اینها، همیشه در معرض حادثه هستند زیرا به پیامدهای اعمال خود توجهی ندارند. خیلی از آنها از پنجره پایین می‌پرند، از درخت می‌افتند و به درهای شیشه‌ای برخورد می‌کنند و یا بر بدن بیشتر آنها زخم، خراش وکبودی زیادی دیده می‌شود.

 

نتیجه

اگر کودکی این ویژگی‌ها را فقط در یکی از محیط‌های خانه یا مدرسه از خود نشان می‌دهد، احتمالاً علت، چیز دیگری غیر از اختلال کمبود توجه است.